Το Μπουζούκι του κιθαρίστα νούμερο 6

[Stergios_lutherie]

Δημήτρη, μην ανησυχείς το θέμα δε χαλάει καθόλου. Όρεξη για δουλειά νάχουμε και ξύλα.
Κι έχω και μια μουριά που ανυπομονεί να πάρει σειρά...

[Λάμπρος Σταυρίδης]

ενα μαλακο ξυλο περιμετρικα του σκαφους λειτουργει σαν σφουγγαρι με αυτονοητα αποτελεσματα.

...



2. το καπάκι θα μπει με πίεση?  Το λέω πάλι υποθετικά γιατί αν ακολουθούσε το χείλος του σκάφους την καμπύλη που δίνει το καπάκι θα συνέβαινε το αντίθετο απ' αυτό που περιγράφεις δηλαδή θα κατεβαζες ελάχιστα το χείλος του σκάφους  στην χορδιερα και πιο πολύ στο σημείο του καβαλάρη !

2.   Το καπάκι πολύ σωστά συμπεραίνεις ότι θα απαιτήσει πίεση για να μπει! Πρόθεσή μου είναι να μιμηθώ κατά κάποιο τρόπο την πτώση του καπακιού προς τη χορδιέρα όπως και στο Ναπολιτάνικο μαντολίνο όμως χωρίς τσάκιση -που βρίσκω ότι είναι ριψοκίνδυνη- αλλά με επιπλέον καμπύλωση. Μια τέτοια διαμόρφωση πιστεύω ότι καθιστά το καπάκι ανθεκτικότερο. Σε συνδυασμό με την έντονη καμπύλη του κατά την άλλη κατεύθυνση (θυμίζω ότι η καμπυλότητα του radius dish που χρησιμοποιώ είναι 15ft=4.5m) εκτιμώ θα μου δώσει τη στερεότητα και την ευκαιρία να αρχίσω να κατεβάζω το πάχος του καπακιού κάτω από την περιοχή των 2,5 χιλιοστών όπου κινείται μέχρι σήμερα. 

Αυτή η πίεση για να καμπυλώσει το καπάκι κατ΄αυτό τον τρόπο θα ασκηθεί πριν την κόλλησή του ώστε ν΄αποκτήσει το επιθυμητό σχήμα από πριν και να μην υπάρχουν τάσεις όταν αυτό θα έχει κολληθεί. Το πώς θα το δούμε παρακάτω.

[/quote]

Φίλε Στέργιε καλημέρα ,

1. Αὐτό πού δέν μπορῶ νά καταλάβω εἶναι πῶς θά λυγίσης τό καπάκι κατά δύο κατευθύνσεις : καί κατά πλάτος ( radius disc = 4.5 m ) καί κατά μῆκος ( ὅπως τό ναπολιτάνικο μαντολίνο χωρίς τσάκιση ) . Ἀφοῦ τό ξῦλο δέν εἶναι πλαστικό .
2. Προτείνω νά διαβάσης στήν πτυχιακή ἐργασία τοῦ Ἀθανασίου Ζήκα ( 1η παραπομπή τῆς 127ης ἀπαντήσεώς σου : " Ο Νίκος Φρονιμόπουλος έχει αναφερθεί και στο ενδεχόμενο να παραλειφθεί εντελώς η πατούρα (http://apothetirio.teiep.gr/xmlui/bitstream/handle/123456789/5955/322.pdf?sequence=1, σελίδα 59 " ) , ἐκεῖ ὅπου ὁ πρῶτος ἀναφέρεται στό λεπτό καπάκι τῶν μπουζουκιῶν τοῦ Ζοζέφ , καί γιά τό πόσα ἀπ'αὐτά πού κατασκευάζονταν τότε κατά ἑκατοντάδες , ἄντεξαν στό χρόνο , σέ ἀντίθεση μέ παλαιώτερες κατασκευές πού σώθηκαν περισσότερα λόγω κυρίως τοῦ χοντροῦ καπακιοῦ .

[Stergios_lutherie]

Γειά σου φίλε Λάμπρο,

1. Αὐτό πού δέν μπορῶ νά καταλάβω εἶναι πῶς θά λυγίσης τό καπάκι κατά δύο κατευθύνσεις

Εύλογη η απορία σου. Η γρήγορη απάντηση είναι: Με τη μέθοδο και πάλι του "υγρού πειθαναγκασμού"! Λίγη υπομονη μόνο γιατί μπήκανε εμβόλιμα άλλες δουλειές και καθυστέρησα λιγάκι.

2. Προτείνω νά διαβάσης στήν πτυχιακή ἐργασία τοῦ Ἀθανασίου Ζήκα... ...ἀναφέρεται στό λεπτό καπάκι τῶν μπουζουκιῶν τοῦ Ζοζέφ , καί γιά τό πόσα ἀπ'αὐτά πού κατασκευάζονταν τότε κατά ἑκατοντάδες , ἄντεξαν στό χρόνο , σέ ἀντίθεση μέ παλαιώτερες κατασκευές πού σώθηκαν περισσότερα λόγω κυρίως τοῦ χοντροῦ καπακιοῦ .

Τη διάβασα την εργασία και αυτή ακριβώς η προειδοποίηση μ' έκανε να διστάζω να κατεβάσω κι άλλο το πάχος των καπακιών που χρησιμοποιώ και όπως είπαμε κινούνται για την ώρα στην περιοχή των 2,5 χιλιοστών.
Αλλά για να έχουμε πιο πλήρη εικόνα των πραγμάτων, θυμίζω ότι ο Ζοζέφ εφάρμοζε αρνητική κλίση στα καπάκια του (σάγμα). Η μέθοδός του έχει μελετηθεί από πολλούς και λέγεται οτι παρ' όλο που έδινε άμεσα εντυπωσιακό ήχο, αποδείχτηκε εν τέλει θνησιγενής.
Συγχρόνως όμως ξέρουμε ότι αναγνωρισμένοι κατασκευαστές κιθάρας (με καπάκι πιο ευαίσθητο λόγω των μεγαλύτερων διαστάσεών του σε σύγκριση με το μπουζούκι) τολμούνε και κατεβάζουν το πάχος του καπακιού της κιθάρας ακόμα και κάτω από τα 2 χιλιοστά!
Άρα το ζητούμενο είναι η ασφαλέστερη στήριξη του καπακιού. Η ελπίδα μου είναι ότι η διπλή καμπύλωσή του μπορεί να το διασφαλίσει. Ίδωμεν... Θα προχωρήσω φρόνιμα, το υπόσχομαι!

[Λάμπρος Σταυρίδης]

Μπράβο !!!.......νά εἶσαι καλό παιδάκι !!!

......ὅσο γιά τόν " ὑγρά πειθαναγκασμό " πού γράφεις , εἶδα χθές κάτι βιντεάκια γιά τό πῶς λυγίζουν τά ξῦλα μέ ἀτμό , χοντρά ξῦλα . Σ' ἕνα ἀπ' αὐτά πού μ' ἔκανε ἐντύπωση , ἔβραζε μιά κατσαρόλα νερό , καί ὁ ἀτμός τοῦ βρασμοῦ , μέσω ( σιδερένιου μακροῦ , 1 - 1,5 μ. ) σωλῆνα , διοχετεύονταν σέ νάϋλον διαμπερῆ    σακούλα . Ἀπ' τή μιά μεριά τῆς σακούλας ἔμπαινε ὁ σωλῆνας καί δενόταν σφιχτά καί ἀπ' τήν ἄλλη ἦταν πάλι κλειστή μέ μικρό ἄνοιγμα στό κάτω μέρος νά τρέχη ὁ ὑγροποιημένος ἀτμός . Μέσα στή σακούλα τά ξῦλα καί σέ 1 - 1,5 ὥρα νομίζω λύγιζαν μιά χαρά !!!
Πάντως , τό νά γυρίσης τό καπάκι σέ δύο κατευθύνσεις , τό θεωρῶ δύσκολο , καί ἄν γίνεται θά πρέπει , κατά τή γνώμη μου , νά τό πιέζης πολύ ἀργά ἀφοῦ τό ὑγράνης ἀρκετά , καί ἴσως νά χρειάζεται , κατά τή διάρκεια τῆς πιέσεως , νά ἔχης τρόπο νά διοχετεύης ἀτμό ἐπάνω του .
Γι' αὐτό , ἐξ ἄλλου , ἐπινόησαν παλιότερα τά σκαφτά καπάκια ( βλ. καπάκια βιολιῶν Strandvari , κιθάρα f -hole Μάνου κ.λ.π ) .
Ἄν τώρα ἐσύ καταφέρης αὐτό πού δέν κατάφεραν οἱ πρόγονοί μας κατασκευασταί , ἔ , τότε δίκαια θά σἐ ποῦμε σύγχρονο Strandivari !!!!!!!!   

[letasos]

ἔ , τότε δίκαια θά σἐ ποῦμε σύγχρονο Strandivari !!!!!!!!

Πιο σωστα Λαμπρο   Stergio-vari !!!!!.....

[Silvestro]

Stergio-vari

...με πεθανες... 

[Stergios_lutherie]

Πιο σωστα Λαμπρο   Stergio-vari !!!!!.....

Σεβαστέ μου letaso, το Πάσχα πλησιάζει… Σου θυμίζω ότι φοράω 43 νούμερο παπούτσι.

…………………………………………

Τώρα που κολλήθηκε και η πατούρα, σειρά έχει να κολληθεί το καπάκι που βρίσκεται ακόμη σε αρχική φάση προετοιμασίας.

Είναι ένα καπάκι από έλατο Άλπεων με αρκουδο-νυχιές (bear-claw). 

Η αρκουδο-επέμβαση στα καπάκια έχω αντιληφθεί ότι προκαλεί ποικίλες αντιδράσεις στους οργανοποιούς. Σε ανύποπτο χρόνο στο παρελθόν, ένας Αθηναίος οργανοποιός καταφέρθηκε λάβρος εναντίων αυτών των καπακιών σε μια συζήτηση που είχαμε και ισχυρίστηκε ότι πρόκειται για μια απάτη καθώς μας πουλάνε “ελλαττωματικά” καπάκια για καλά. Στο άλλο άκρο πάλι, ο αναγνωρισμένος Stefan Sobell (ξανά τον αναφέρω) χρησιμοποιεί πολύ συχνά καπάκια με bear-claw στις κιθάρες του http://guitars.gadgethost.com/steinbeck-model-guitar/ . Η δε προσωπική μου εμπειρία στο θέμα έρχεται από την αγαπημένη μου ΟΜ κιθάρα (από την οποία είμαι κατευχαριστημένος) που τυγχάνει να έχει ένα τέτοιο καπάκι . Δεν έχω λοιπόν καμία επιφύλαξη να χρησιμοποιήσω ένα καπάκι bear-claw και σε μπουζούκι.

Η αρχική προεργασία έγινε με μικρή χειροπλάνη νούμερο 3 που είναι ακονισμένη καλά. Μια διαδικασία περισσότερο αγχολυτική όπως πιστεύω απ’ όσο απαραίτητη, πάντως αφήνει μια γυαλιστερή επιφάνεια που αναδεικνύει καλά τα νερά του ξύλου και διευκολύνει την απόφαση για το ποια θα είναι η “καλή” μεριά του. Θα μπορούσα να παραλείψω το πλάνισμα και να το περάσω κατευθείαν στο drum-sander (που μάλιστα η ακρίβειά του έχει υποστεί μια κοπιαστική αναβάθμιση τελευταία) αλλά οι puristas του φόρουμ θα μου το φορτώνανε στο φάκελό μου γι’ αυτό άσε, καλύτερα νάχεις το κεφάλι σου ήσυχο...

[Stergios_lutherie]

Υποσχέθηκα στην αρχή ότι “Το 6ο μπουζούκι του κιθαρίστα θα έχει κανα-δυό νεωτερισμούς...”.

Ένας τέτοιος νεωτερισμός λοιπόν προέκυψε από ένα -κατά κάποιο τρόπο- κατασκευαστικό αδιέξοδο στο οποίο βρέθηκα με το 5ο όργανο. 

Από τη στιγμή που ενσωματώθηκε η βέργα από ανθρακονήματα, ένα τμήμα της έπρεπε να κοπεί ακολουθώντας τη συνήθη διαδικασία. Αλλά η δυσάρεστη έκπληξη που με περίμενε στη γωνία ήταν ότι κόβοντας στην κορδέλα το περίσσιο  κομμάτι του μόρσου για να γίνει το δόντι που φαίνεται με τα βελάκια, μ’ άφησε με μια πριονοκορδέλα εντελώς στομωμένη! 

Αφού πήρα λοιπόν το μάθημα και κατάλαβα ότι τα ανθρακονήματα είναι εχθρικά προς κάθε τι που τα κόβει, αποφάσισα πλέον να τα χειρίζομαι μόνο με αναλώσιμα γυαλόχαρτα και σιδηροπρίονο, άντε και μια κοψιά με το δίσκο για αλουμίνιο. Και βέβαια ΠΑΝΤΑ ΜΕ ΜΑΣΚΑ για τη βλαβερότατη σκόνη τους και ίσως με γάντια για τις κακές μικρο-αγκίδες τους.

[Stergios_lutherie]

Πίσω στο πρόβλημα τώρα, για το πώς να κάνω την κοψιά... Και ξάφνου, μια αναλαμπή της προσπάθειας να “ποιήσω την ανάγκη φιλοτιμία” με οδήγησε ...στο να μην κάνω τίποτα! Δηλαδή να μη κάνω καθόλου την κοψιά!

 Εξηγούμαι: 

Χωρίς την επιπλέον κοψιά, το αρσενικό μόρσο διατηρεί άθικτο τον ανθεκτικό του πυρήνα που αποτελείται από τις ενισχύσεις και τα ανθρακονήματα και που είναι πλέον σχεδόν το μόνο που του απομένει!  Μαντεύουμε ότι μετά την περιπέτεια της διαμόρφωσής του,  το τελευταίο που θα ήθελε το αρσενικό μόρσο θα ήταν να μειωθεί κι άλλο το ύψος του.  Ένα χαρούμενο μόρσο λοιπόν μας κάνει κι εμάς χαρούμενους!

Επιπλέον, σ’ ένα τόσο στρεσσογόνο περιβάλλον όπως  είναι η περιοχή της ένωσης μάνικου-σκάφους, θα είναι πιο παρήγορο για την ταστιέρα (που θα κολληθεί αργότερα) να πατήσει κατευθείαν στον ανένδοτο σκληρό πυρήνα του μάνικου αντί στο ενδοτικό ελάτινο καπάκι. Και μια φωνή μου λέει οτι μ’ αυτό τον τρόπο η κυκλοφορία του ήχου στην περιοχή του τάκου μπορεί να γίνεται κάπως καλύτερα.

Το μοναδικό μπεμόλ σ’ αυτή τη λύση είναι ότι θα χρειαστεί ν΄ αφαιρεθεί ένα μακρόστενο κομμάτι από το καπάκι προκειμένου αυτό να ταιριάξει στην καινούργια διάταξη. Θα το αντέξουμε... 

Εν τέλει ο σκύλος χορτάτος και η πίττα (σχεδόν) ολάκερη! 😊

Χαίρομαι σα να ανακάλυψα την Αμερική αλλά είμαι σίγουρος ότι τη μέθοδο δεν μπορεί παρά να την ακολουθούν κι άλλοι συνάδελφοι, μόνο που δεν το ξέρω ακόμα...

(Συνεχίζεται...)

[Μάνος Τουρπάλης]

....Χαίρομαι σα να ανακάλυψα την Αμερική αλλά είμαι σίγουρος ότι τη μέθοδο δεν μπορεί παρά να την ακολουθούν κι άλλοι συνάδελφοι, μόνο που δεν το ξέρω ακόμα...

 

[Silvestro]

στα καπακια με αρκουδοπατημασιες, ο ηχος ταξιδευει γρηγοροτερα κατα μερικα μιλισεκοντ (αποδεδειγμενα) καθετα στα νερα.
ακου ελατωματικα!
αλλα τι καθομαι και λεω... ναι παιδια ελατωματικα ειναι, οσοι δεν τα θελετε μη τα βαλετε στο τζακι, να τα δωσετε σε μενα να το βαλω εγω στο τζακι... 

να στειλουμε δωρακι και στο μαστορα που το πε

[Silvestro]

δωρακι

το ξυλο στο βαζο ειναι απο πευκο θασου, πολυ ανωτερο απο σιτκα και απο τζερμανμπερκλαου μαζι.
οχι παιζουμε...

[Γρηγόρης Μαυρακης]

 Φυσικά και μας κοροϊδεύουν ότι αυτά τα καπάκια είναι καλά.. ψεμμα είναι.. Όπως είναι ψεμμα ότι δεν υπάρχουν νεφελιμ και Χερουβείμ.. Διαβάστε Λιακοπουλο βρεεεε!!!!
 

[Γρηγόρης Μαυρακης]

Πέρα από την πλάκα το καπάκι είναι άψογο...είναι εύκολο κ. Στέργιο να μας πείτε από που το προμηθευτηκατε?

[Stergios_lutherie]

στα καπακια με αρκουδοπατημασιες, ο ηχος ταξιδευει γρηγοροτερα κατα μερικα μιλισεκοντ (αποδεδειγμενα) καθετα στα νερα.

Στέλιο, ήμουν σίγουρος ότι θα είχες πληροφορίες για το θέμα!

Πέρα από την πλάκα το καπάκι είναι άψογο...είναι εύκολο κ. Στέργιο να μας πείτε από που το προμηθευτηκατε?

Γρηγόρη, το καπάκι αυτό πρέπει να το είχα πάρει από dimizparts σε μια παλαιότερή μου επίσκεψη εκεί. Κατά πάσα πιθανότητα προέρχεται από Florinett

....Χαίρομαι σα να ανακάλυψα την Αμερική αλλά είμαι σίγουρος ότι τη μέθοδο δεν μπορεί παρά να την ακολουθούν κι άλλοι συνάδελφοι, μόνο που δεν το ξέρω ακόμα...

 

Κι εσείς Αμερική?