Αποστολέας Θέμα: Αρχαίοελληνική λύρα - Μια σύγχρονη προσσέγγιση/προσαρμογή  (Αναγνώστηκε 361 φορές)

sakkalis

  • Moderator
  • Hero Member
  • *****
  • Μηνύματα: 2.699
Με την συμμετοχή μου σε μία αρχαία κωμωδία του Αριστοφάνη, μου μπήκε η ιδέα να φτιάξω μία αρχαιοελληνική λύρα για να χρησιμοποιηθεί στην παράσταση. Καθότι άσχετος με το αντικείμενο απευθύνθηκα στο Στέλιο που έιχε κατασκευάσει μία (βλ. http://www.luthier.gr/index.php?topic=4326.0 ).
Να είναι καλά ο Στέλιος, με βομβάρδισε με πολύ υλικό σχετικό τόσο που δεν κατάφερα να το περάσω όλο. Κάποια πράγματα ξεκαθάρισαν κάποια άλλα με μπερδέψανε περισσότερο. Η αλήθεια είναι πως δεν είμαι ακόμα σίγουρος λύρα, κίθαρις, χέλυς, θρακιώτικη, του Απόλλωνα, κοκ. Συν τις άλλοις μιλάμε για ένα όργανο με εξέλιξη στον χρόνο, όχι τυποποιημένο και με πολλές παραλλαγές.


Βασικά πήγα στον Στέλιο και μέτρησα την κατασκευή του καθώς είχε πετάξει τα σχέδια του. Το ηχείο του Στέλιου ήταν τραπεζοειδές. Εγώ διατήρησα τις βασικές διαστάσεις αλλά χρησιμοποίησα σχήμα τις θρακιώτικης με βραχίονες να μοιάζουν με τις λύρες που είχαν  κέρατα. Θα διατηρηθεί ο αριθμός των χορδών, τα κλειδιά αλλά οι ηχητικές οπές θα πάνε από την μεριά του καπακιού. Όλα ξεκινάνε με τον σχεδιασμό σε χαρτί και σιγά σιγά θα χτιστεί το όργανο.
Μια ακόμα αλλαγή είναι ο καβαλάρης ο οποίος είναι κολλητός όπως της κιθάρας αλλά στη δικιά μου θα μπει τάκος και κιντός καβαλάρης.
Δημήτρης Σ.

''Το όνειρο που σ’ έφερε μια μέρα ως εδώ, σήμερα καίγεται, σκουριάζει και σε διώχνει.
Μια σε κρατάει στη γη, μια σε ξερνάει στον ουρανό, το ίδιο όνειρο σε τρώει και σε γλιτώνει.''

sakkalis

  • Moderator
  • Hero Member
  • *****
  • Μηνύματα: 2.699
Απ: Αρχαίοελληνική λύρα - Μια σύγχρονη προσσέγγιση/προσαρμογή
« Απάντηση #1 στις: Ιανουαρίου 23, 2025, 11:15:39 μμ »
Η κατασκευή ενός τραπεζοειδούς ηχείου είναι εύκολη ενώ η δικιά μου με τις καμπύλες δυσκολότερη. Για να μπορέσει να χτιστεί το όργανο θα χρησιμοποιήσω τη σολέρα κιθάρας. Έφτιαξα ένα template του ηχείου με κόντρα πλακέ για να τοποθετηθούν οι οδηγοί της σολέρας.
Οι βραχίονες έγιναν από ένα παλιό έλατο (άνω των 50 ετών που ξήλωσα από παλιό έπιπλο. Στο τέλος θα ντυθούνε με ντούγες από ελλ. καρυδιά όπως η πλάτη και το σκάφος.
Λόγω του μεγέθους του οργάνου είπα να χρησιμοποιήσω ρετάλια από άλλες κατασκευές. Για το καπάκι χρησιμοποιήθηκε ένα μονοκόμματο κομμάτι σίτκα που ήταν χωρίς ταίρι (book matched). Στο πλάτος δεν έφτανε οπότε συμπληρώθηκαν από ένα μικρό κομμάτι κέδρου με νερά όχι καλά αλλά πολύ παλιό (ανω των 100 ετών).
Η πλάτη φτιάχτηκε από book matched  ελλ. καρυδιά που δεν έφτανε στο πλάτος οπότε προστέθηκε κεντρικά μουριά book matched.
 
Δημήτρης Σ.

''Το όνειρο που σ’ έφερε μια μέρα ως εδώ, σήμερα καίγεται, σκουριάζει και σε διώχνει.
Μια σε κρατάει στη γη, μια σε ξερνάει στον ουρανό, το ίδιο όνειρο σε τρώει και σε γλιτώνει.''

Popeye

  • Hero Member
  • *****
  • Μηνύματα: 1.524
  • Αγαπημένο ξύλο: Ρίκοκο-Βερίκοκο-αχλάδι και αμυγδαλιά στου Προφήτη Λιά τα στενά.
  • Αριθμός κατασκευών: -
  • Περιοχή: Αθήνα.
Απ: Αρχαίοελληνική λύρα - Μια σύγχρονη προσσέγγιση/προσαρμογή
« Απάντηση #2 στις: Ιανουαρίου 24, 2025, 07:47:26 πμ »
Καλημέρα φίλε! πολύ ωραία, καλή αρχή και με ελάχιστες ατυχίες επί του έργου. μπυρα
Είμαι Βασιλιάς στα βράχια,
Στις δροσές και στα φεγγάρια.

sakkalis

  • Moderator
  • Hero Member
  • *****
  • Μηνύματα: 2.699
Απ: Αρχαίοελληνική λύρα - Μια σύγχρονη προσσέγγιση/προσαρμογή
« Απάντηση #3 στις: Ιανουαρίου 26, 2025, 11:16:40 μμ »
Και προχωρήσαμε.
Καλληθήκαν τα καμάρια (ελάτινα  από το ίδιο μαδεράκι με τους βραχίονες), Τρ΄λιφτηκαν και περάστηκαν ένα χέρι γομαλάκα με πινέλο.
Φτιάχτηκε ο ζυγός (έτσι πρέπει λογικά να λέγεται) που θα δεθούνε οι χορδές. Θα περαστούν κλειδιά βιολιού. Ο ζυγός και αυτός παό έλατο μα ντύθηκε με ντούγες από καραγάτσι.
Φτιάχτηκε και ο τάκος από ένα αγώστου ταυτότητας για εμένα ξύλο (μάλλον ιρόκο). Στην ουσία μορφοποιήθηκε στην τελική του μορφή πριν κολληθεί και έγιναν και οι τρύπες όπου θα περνάνε και θα δένουν οι χορδές. Η κατασκευή του τάκου ήτανε μια δική μου προσαρμογή στο σχέδιο του Στέλιου.
Στοα κάπάκι έγιναν και οι ηχητικές οπές. Οι εσωτερική πλευρά με τα καμάρια δεν μοίαζει με κουκουβάγια που είναι και το σήμα της θεάς Αθηνάς. Με βάζει σε σκέψεις λοιπόν για το τελικό φινίρισμα... Το όνομα αυτού του οργάνου επομένως κατέληξε στο ''Αθηνά''. Τα βαφτίσια εγέννετο.
Μικρή ανάπαυλα λόγω υποχρεώσων και επανερχόμαστε με την συνέχεια από την επόμενη εβδομάδα.       
Δημήτρης Σ.

''Το όνειρο που σ’ έφερε μια μέρα ως εδώ, σήμερα καίγεται, σκουριάζει και σε διώχνει.
Μια σε κρατάει στη γη, μια σε ξερνάει στον ουρανό, το ίδιο όνειρο σε τρώει και σε γλιτώνει.''

Silvestro

  • Moderator
  • Hero Member
  • *****
  • Μηνύματα: 7.347
  • Αριθμός κατασκευών: #93
  • Περιοχή: Ελληνικό
Απ: Αρχαίοελληνική λύρα - Μια σύγχρονη προσσέγγιση/προσαρμογή
« Απάντηση #4 στις: Ιανουαρίου 27, 2025, 08:06:00 μμ »
πολυ ωραια την πας δημητρη,

αντε να κανουμε και κανα συμποσιο  ;D
τιποτε καλυτερο απο μια κιθαρα.
εκτος ισως απο δυο...

sakkalis

  • Moderator
  • Hero Member
  • *****
  • Μηνύματα: 2.699
Απ: Αρχαίοελληνική λύρα - Μια σύγχρονη προσσέγγιση/προσαρμογή
« Απάντηση #5 στις: Ιανουαρίου 27, 2025, 11:03:21 μμ »
Και μία ακόμα που είχα ξεχλασει να ανεβάσω.
Κάπως έτσι θα δείχνει.
Δημήτρης Σ.

''Το όνειρο που σ’ έφερε μια μέρα ως εδώ, σήμερα καίγεται, σκουριάζει και σε διώχνει.
Μια σε κρατάει στη γη, μια σε ξερνάει στον ουρανό, το ίδιο όνειρο σε τρώει και σε γλιτώνει.''

Λάμπρος Σταυρίδης

  • Hero Member
  • *****
  • Μηνύματα: 1.550
  • Αγαπημένο ξύλο: καρυδιά
  • Αριθμός κατασκευών: 8
Απ: Αρχαίοελληνική λύρα - Μια σύγχρονη προσσέγγιση/προσαρμογή
« Απάντηση #6 στις: Ιανουαρίου 28, 2025, 08:39:43 μμ »
Ὡραῖα τό πᾶς Δημήτρη , ἀπάνω του !!!
Τά πλαϊνά τοῦ σκάφους θά γίνουν λυγιστά , ἔτσι ;

sakkalis

  • Moderator
  • Hero Member
  • *****
  • Μηνύματα: 2.699
Απ: Αρχαίοελληνική λύρα - Μια σύγχρονη προσσέγγιση/προσαρμογή
« Απάντηση #7 στις: Ιανουαρίου 28, 2025, 09:19:26 μμ »
Ευχαριστω Λαμπρο. Ναι τα πλαϊνα θα γινουν λυγιστα οπως της κιθαρας.
Δημήτρης Σ.

''Το όνειρο που σ’ έφερε μια μέρα ως εδώ, σήμερα καίγεται, σκουριάζει και σε διώχνει.
Μια σε κρατάει στη γη, μια σε ξερνάει στον ουρανό, το ίδιο όνειρο σε τρώει και σε γλιτώνει.''

sakkalis

  • Moderator
  • Hero Member
  • *****
  • Μηνύματα: 2.699
Απ: Αρχαίοελληνική λύρα - Μια σύγχρονη προσσέγγιση/προσαρμογή
« Απάντηση #8 στις: Φεβρουαρίου 02, 2025, 12:54:53 μμ »
Γυριστηκαν τα πλαϊνα. Καρυδια ελληνικη. Το παχος ηταν 4-5  και βαρεθηκα να το κατεβασω πριν τα γυρισω οποτε με δυσκολεψαν αρκετα αλλα εγιναν.
Δημήτρης Σ.

''Το όνειρο που σ’ έφερε μια μέρα ως εδώ, σήμερα καίγεται, σκουριάζει και σε διώχνει.
Μια σε κρατάει στη γη, μια σε ξερνάει στον ουρανό, το ίδιο όνειρο σε τρώει και σε γλιτώνει.''

sakkalis

  • Moderator
  • Hero Member
  • *****
  • Μηνύματα: 2.699
Απ: Αρχαίοελληνική λύρα - Μια σύγχρονη προσσέγγιση/προσαρμογή
« Απάντηση #9 στις: Φεβρουαρίου 03, 2025, 09:51:13 μμ »
Τα πλαϊνα του σκαφους αποτελουνται απο τρια κομματια, 2 στις πλευρες και 1 απο πανω. Περιπλεκει λιγο την κατασκευη αλλα μου σρεσε καλυτερα ετσι. Τα δυο πλευρικα κολληθηκαν και μενει το πανω. Εν τω μεταξυ ενωσα τις δυο βασεις των βραχιονων για να ενισχυσω καλυτερα την ακαμψια των βραχιονων. Μαλλον υπερβολη αλλα δεν πειραζει. Επομενο βημα το κολλημα του τακου και του πανω μερους.
Δημήτρης Σ.

''Το όνειρο που σ’ έφερε μια μέρα ως εδώ, σήμερα καίγεται, σκουριάζει και σε διώχνει.
Μια σε κρατάει στη γη, μια σε ξερνάει στον ουρανό, το ίδιο όνειρο σε τρώει και σε γλιτώνει.''

sakkalis

  • Moderator
  • Hero Member
  • *****
  • Μηνύματα: 2.699
Απ: Αρχαίοελληνική λύρα - Μια σύγχρονη προσσέγγιση/προσαρμογή
« Απάντηση #10 στις: Φεβρουαρίου 16, 2025, 03:16:34 μμ »
Δουλεια δεν ειχε ο διαολος..
Δεν μου φτανει που προχωραει αργα η λυρα βαζω και αλλες δουλειες. Με εβαλε σε πειρασμο ο Στελιος με ολη αυτην βιβκιογραφια που μου εδωσε για αρχαιοελληνικα οργανα και ειπα να φτιαξω και κρουστα για τη συνοδεια της λυρας. Ξεκινησα λοιπον να φφιαχνω ενα σειστρο και κροταλα.
Το σειστρο τελειωσε και το παρουσιαζω ενω το κροταλο θελει λιγο ακομα.
Απο το ιδιο μαδερακι ελατο, κοπηκε και το σειστρο. Περμετρικα στην κορδελα, εσωτερικα με τη σεγα. Η κατασκευη ολοκληρωθηκε με την βοηθεια της Κινας. Κουδουνακια απο temu. Περαστηκε και ενα κερι που αγορασα απο την ιδια πηγη (φαινεται στη φωτογραφια) και για τετοιου ειδους απλοϊκες κατασκευες μου αρεσε. Ισως το χρησιμοποιησω καποια στιγμη και σε αλλα πιο μοντερνα κα ντελικατης εμφανισης οργανα.

Δημήτρης Σ.

''Το όνειρο που σ’ έφερε μια μέρα ως εδώ, σήμερα καίγεται, σκουριάζει και σε διώχνει.
Μια σε κρατάει στη γη, μια σε ξερνάει στον ουρανό, το ίδιο όνειρο σε τρώει και σε γλιτώνει.''

Silvestro

  • Moderator
  • Hero Member
  • *****
  • Μηνύματα: 7.347
  • Αριθμός κατασκευών: #93
  • Περιοχή: Ελληνικό
Απ: Αρχαίοελληνική λύρα - Μια σύγχρονη προσσέγγιση/προσαρμογή
« Απάντηση #11 στις: Φεβρουαρίου 16, 2025, 04:23:58 μμ »
Δουλεια δεν ειχε ο διαολος..
Ο Άδης θέλεις να πεις...   ;D

Ωραίο !
Πόσο το κερί; Πες κανά δυο  λέξεις, πώς το πέρασες κλπ
Φαίνεται από μέλισσα, στο κουτί, αλλά με Κινέζο μπορεί να είναι κ από φαλαινα   {celebrate015}
τιποτε καλυτερο απο μια κιθαρα.
εκτος ισως απο δυο...

sakkalis

  • Moderator
  • Hero Member
  • *****
  • Μηνύματα: 2.699
Απ: Αρχαίοελληνική λύρα - Μια σύγχρονη προσσέγγιση/προσαρμογή
« Απάντηση #12 στις: Φεβρουαρίου 16, 2025, 04:51:42 μμ »

3.88 ευρω τα 110 γραμμαρια
Ερχεται μαζι με το σφουγγαρακι που το περνας.
Ενα χερι το περασα μετα απο τριψιμο με 180αρι γυαλοχαρτο.
Δεν προσπαθησα πολυ. Το αποτελεσμα μου αρεσε. Φυσικη υφη και οχι γυαλιστερο.
Δεν  ξερω πως συμπεριφερεται σε βαθος χρονου αλλα δεν του ταιριαζε του σειστρου ενα γυαλιστερο βερνικι, οποτε μου εκατσε καλα.
Λογικα την λυρα θα την λουστραρω κανοικα ή γομαλακα, ή λουστρο μπαλας.
Το βερνικι ειναι κατι τετοιο:
https://www.temu.com/gr/gadolta-%CE%BC%CE%B5%CE%BB%CE%B9%CF%83%CF%83%CE%BF%CE%BA%CE%AD%CF%81%CE%B9-%CE%BE%CF%8D%CE%BB%CE%B9%CE%BD%CE%BF-%CE%BA%CE%B5%CF%81%CE%AF-%CE%BB%CE%AC%CE%B4%CE%B9-110g-3-88oz-%CF%86%CF%85%CF%83%CE%B9%CE%BA%CF%8C-%CF%86%CE%B9%CE%BD%CE%AF%CF%81%CE%B9%CF%83%CE%BC%CE%B1-%CE%BE%CF%8D%CE%BB%CE%BF%CF%85-%CF%80%CE%BF%CE%BB%CF%89%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CF%8C-%CE%B5%CF%8D%CE%BA%CE%BF%CE%BB%CE%BF-%CF%83%CF%84%CE%B7-%CF%87%CF%81%CE%AE%CF%83%CE%B7-%CE%BA%CE%B1%CF%84%CE%AC%CE%BB%CE%BB%CE%B7%CE%BB%CE%BF-%CE%B3%CE%B9%CE%B1-%CE%AD%CF%80%CE%B9%CF%80%CE%BB%CE%B1-%CE%B4%CE%AC%CF%80%CE%B5%CE%B4%CE%BF-%CE%BA%CE%B1%CE%B9-%CE%BE%CF%8D%CE%BB%CE%B9%CE%BD%CE%B1-%CE%B1%CE%BD%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%B5%CE%AF%CE%BC%CE%B5%CE%BD%CE%B1-g-601099639502490.html
Δημήτρης Σ.

''Το όνειρο που σ’ έφερε μια μέρα ως εδώ, σήμερα καίγεται, σκουριάζει και σε διώχνει.
Μια σε κρατάει στη γη, μια σε ξερνάει στον ουρανό, το ίδιο όνειρο σε τρώει και σε γλιτώνει.''

sakkalis

  • Moderator
  • Hero Member
  • *****
  • Μηνύματα: 2.699
Απ: Αρχαίοελληνική λύρα - Μια σύγχρονη προσσέγγιση/προσαρμογή
« Απάντηση #13 στις: Φεβρουαρίου 17, 2025, 03:29:55 μμ »
Τώρα που το σκέφτομαι Στέλιο για το κερί, απο φάλαινα δεν νομίζω.. Είδος υπό εξαφάνιση, το τρώνε πολύ οι γιαπωνέζοι άρα δύσκολα. Πιο πιθανό να είναι κερί από αυτιά. :dance: 
Δημήτρης Σ.

''Το όνειρο που σ’ έφερε μια μέρα ως εδώ, σήμερα καίγεται, σκουριάζει και σε διώχνει.
Μια σε κρατάει στη γη, μια σε ξερνάει στον ουρανό, το ίδιο όνειρο σε τρώει και σε γλιτώνει.''

Tags: λύρα