Αποστολέας Θέμα: Μπαγλαμάς καρύδα  (Αναγνώστηκε 3666 φορές)

sakkalis

  • Moderator
  • Hero Member
  • *****
  • Μηνύματα: 2.807
Μπαγλαμάς καρύδα
« στις: Ιουνίου 19, 2015, 11:46:54 μμ »
Μπαγλαμάς καρύδα
Από πολύ παλιά διαβάζοντας τα βιβλία του Πετρόπουλου μου έμαθα για τους μπαγλαμάδες που φτιάχνανε και από καρύδα. Από τότε μου μπήκε η ιδέα. Πριν κάμποσο καιρό αγόρασα μια καρύδα για τα πιτσιρίκια με απότερο σκοπό να γίνει μπαγλαμάς όπως και έταξα στον μεγάλο μου γιό. Κόπηκε με το πριόνι και με προσοχή διαλέγοντας το πιο συμμετρικό κομμάτι της να μείνει για σκάφος και να μείνουν οι λιγότερες δυνατόν από τις τρεις τρύπες που έχουν οι καρύδες. Η επιλογή έγινε με πολύ μελέτη και προσοχή και  με κριτήριο να είναι  σε  σχήμα οβάλ που προσομοιάζει σε αχλαδόσχημο όργανο και όχι στρογγυλή που είναι συνήθως. Αφού καθαρίστηκε με προσοχή κρατήθηκε για χρόνια (!!) στο εργαστήριο αυτή καθώς και το δεύτερο υπόλοιπο κομμάτι της (για να χρησιμοποιηθεί για τη διακόσμηση). Ο καιρός πέρναγε και κάθε φορά που κατέβαινε ο γιός στο εργαστήριο με ρωτάγε πότε θα του φτιάξω τον μπαγλαμά που του υποσχέθηκα. Στο ενδιάμεσο του έκανα τον τζουρομπαγλαμά και κράτησα την καρύδα για δικό μου όργανο.
Ήρθε το πλήρωμα του χρόνου και καταπιάστηκα πριν από κανα χρόνο με την καρύδα παράλληλα με την άλλη κατασκευή (loukoum box). Ο αρχικός σχεδιασμός ήτανε ο τάκος να είναι μονοκόμματος με το μάνικο και φτάνει μέχρι την άλλη άκρη του σκάφους και να προσαρμόζεται στον μικρό τάκο. Το σχέδιο ήτανε φιλόδοξο και ενώ πήγαινε καλά η δύσκολη προσαρμογή (βήμα βήμα να μπεί χωνευτή στο σκάφος) μια απότομη κίνηση ζόρισε το σκάφος και έσπασε ένα μεγάλο κομάτι εκεί που κανονικά θα έπιανε ο τάκος. Μετά το αρχικό σιχτίρισμα μπήκα σε δίλλημα ή να βρώ καινούργια καρύδα και να ξαναπροσπαθήσω ή να δοκιμάσω να αλλάξω την τεχνική μου στην υπάρχουσα καρύδα. Τελικά αποφασίστηκε το δεύτερο μιας και δεν ήθελα να εμπλακώ σε μια δύσκολη εργασία ξανά, το υπάρχον μάνικο δυσκολα θα ταίριαζε σε καινούργια καρύδα που προφανως δεν θα ήταν και ξεραμένη για χρόνια όπως αυτή. Μάλλον όμως το βασικό κριτήριο για την απόφαση μου θα ήταν το το πείσμα και το γινάτι  ότι θα το φτιάξω και ας μην θέλει αυτό.
Αλλαγή πλεύσης. Κόπηκε στην κορδέλα η καρύδα στο σημείο του τάκου αφαιρώντας το ελάχιστο δυνατό κομμάτι. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα να κοπεί  λοξά ως προς τον άξονα συμμετρίας του σκάφους (βλέπε σχετικό σκαρίφημα στην φωτογραφία). Προτιμήθηκε αυτή η λύση με το σκεπτικό να αφαιρεθεί το λιγότερο δυνατό υλικό. Η ασσυμετρία αυτή αποφασίστηκε να καλυφθεί από καπλαμά σαν μια γραβάτα (διακοσμητική και ενισχυτική συνάμα).  Σημαδεύτηκε και κόπηκε φλαμούρι σε σχήμα περίπου ημικυκλικού δίσκου ούτως ώστε να ταιριάζει στην διατομή της καρύδας. Αφού προσαρμόστηκε να ταιριάζει όσο το δυνατόν καλύτερα σταθεροποιήθηκε με τρύπημα και την χρήση ξύλινων σφηνών (οδοντογλυφίδες) σαν καβίλιες. Κολλήθηκε με εποξική κόλα και τυχόν κενά που έμειναν γεμίσανε με είτε με την κόλλαείτε με σφηνωτές οδοντογλυφίδες. Από την άλλη μεριά προσαρμόστηκε τάκος μικρός από μαλακό ξύλο (υπόλλειμα από ξύλινο φράχτη) και κολλήθηκε και αυτό με εποξική κόλλα για να πληρωθούν τα κενά που μένανε.
Όταν στεγνώσανε οι κόλλες,  η εξωτερική πλευρά του φλαμουριού επιπεδοποιήθηκε και προσαρμόστηκε ένα άλλο κομμάτι φλαμούρι (με κόλλα titebond). Το νέο αυτό κομμάτι σχηματοποιήθηκε με ράσπα και έγινε ο τάκος που χρειαζόμασταν. Πάνω στον τάκο αυτό προσαρμόστηκε  μάνικο με χελιδονοουρά. Το ξύλο ήταν οξιά πολύ παλιό – το άλλο πόδι από το τραπέζι που χρησιμοποιήθηκε στο loukoum box μονοκόμματο με το καράολο.
Το σκάφος εσωτερικά επενδύθηκε με  2 φιλέτα κελεμπέκι σαν παραπέτια για περεταίρω ενίσχυση. Το πρώτο ήταν 2,5-3 χιλιοστά και μπήκαν 2 ένα αριστερά ένα δεξιά από τάκο σε τάκο. Για να ακουμπαει και στου δύο τάκους κάτι μικρά κενά συμπληρώθηκαν με σφηνωτές οδοντογλυφίδες. Το δεύτερο παραπέτι  και αυτό από κελεμπέκι, 1 χιλιστό όμως, ήταν ένα και ενιαίο περιμετρικά όλου τουσκάφους και πάνω από τον μικρό τάκο.  Η όλη κατασκευή ήταν ιδιαίτερη και για λόγους ενίσχυσης χρησιμοποιήθηκε  ένα μικρό τακάκι τριγωνικού σχήματος (φλαμούρι) να ενώνει τον δίσκο φλαμουριού με το σκάφος. Η όλη ένωση σκάφος με το φλαμούρι μαζί με το τακάκι καλυφθήκανε με γάζα για περεταίρω ενίσχυση εσωτερικά. Για τον ίδιο λόγο και ενίσχυση της ένωσης τάκου και καρύδας εξωτερικά όμως, χρησιμοποιήθηκε καπλαμάς κελεμπέκι,  1 χιλιοστό πάχος, και φτιάχτηκε η γραβάτα που καλύπτει φλαμούρι και καρύδα. Κρύβει την ασυμμετρία της καρύδας και ενισχύει την ένωση.   
Ο τάκος ρουταρίστηκε στην εσωτερική πλευρά μαζί με το φλαμούρι του δίσκου για να ελαφρύνει το σκάφος αλλά και να μεγαλώσει όγκος του με συνέπεια από το αρχικό ημικυκλικό δίσκο να παραμείνει στην ουσία μόνο ένας μισός δακτύλιος (πέταλο) για να ενώνει τάκο με καρύδα. Η όλη τεχνική προέκυψε από την ανάγκη να διορθώσουμε το προβλημα του σπασίματος της καρύδας και με προβλημάτισε αρκετά στην εφαρμογή της αν και νομίζω πως με όλα τα μέτρα που πήρα τελικά θα δουλέψει χωρίς πρόβλημα.
Δημήτρης Σ.

''Το όνειρο που σ’ έφερε μια μέρα ως εδώ, σήμερα καίγεται, σκουριάζει και σε διώχνει.
Μια σε κρατάει στη γη, μια σε ξερνάει στον ουρανό, το ίδιο όνειρο σε τρώει και σε γλιτώνει.''

sakkalis

  • Moderator
  • Hero Member
  • *****
  • Μηνύματα: 2.807
Απ: Μπαγλαμάς καρύδα
« Απάντηση #1 στις: Ιουνίου 19, 2015, 11:49:19 μμ »
Εξωτερικά τώρα στην γραβάτα μπήκε και άλλος ένα καμπλαμάς από πάνω καθαρά διακοσμητικός από μακασάρ. Στο πίσω μέρος του σκάφους στο σημείο της χορδιέρας, η καρύδα επιπεδοποιήθηκε λίγο για να μπορεί να πιάσει η χορδιέρα. Με το τρίψιμο, μέρος της καρύδας έφυγε αποκαλύπτοντας την εποξική κόλλα. Στο σημείο αυτό  για να καλύψει την ατέλεια αλλά και να ενισχύσει το σημείο που θα μπούν οι βίδες της χορδιέρας μπήκε μια μικρή, ας πούμε κολλάντζα από κελεμπέκι. Δίπλα στην κολλάντζα είχε ένα σημείο με βαθούλωμα από την τρύπα της καρύδας που δεν το πείραξα αφήνοντας την ατέλεια να καταδεικνύει την φυσική του μορφή. Το ίδο έγινε και με τα κενά που είχε η καρύδα και τις ίνες της. Δεν θέλησα να τα πειράξω αφήνοντας να έχει ξεκάθαρη εικόνα καρύδας, αλλιώς δεν υπήρχε νοήμα να χρησιμοποιηθεί καρύδα. Θα μπορούσε να γίνει σκαφτό όργανο ή με ντούγιες πιο εύκολα και πιο καλά. Στο σκάφος, όπως φαίνεται στην φωτογραφία με την πίσω όψη, το χείλος του συγκλίνει προς τα μέσα λίγο και δεν είναι κάθετο στο καπάκι όπως συνηθίζεται στα όργανα. Η επιλογή αυτή έγινε από σκοπού, θέλοντας να μεγαλώσω το μέγιστο δυνατό το βάθος του.
Το καπάκι είναι από έλατο με ένα καμάρι και αυτό από έλατο, αντίθετα  στην πρακτική μου να βάζω φλαμούρι. Δεύτερη φορά που χρησιμοποίησα έλατο για καμάρι σε μπαγλαμά αντί για φλαμούρι και το αποτέλεσμα για μια ακόμα φορά με απογοήτευσε. Μόνο φλαμούρι πλέον. Τελικά δεν το έχω με το έλατο μου φαίνεται. Η ροζέτα στο καπάκι από φυσικό όστρακο,  καρύδα και φιλέτα καπλαμά. Τα περιμετρικά σειρίτια αρχικά είχα σκοπό να τακάνω όπως και την ροζέτα από καρύδα και όστρακο αλλά βαρέθηκα και τα έκανα τελικά πό κελεμπέκι και καρυδιά. Καβαλάρης παλίσανδρος και φυσικό κόκκαλο. Πρέπει εδώ να σημειώσω πως από προηγούμενη κατασκευή σε τόσο μικρό σκάφος ήξερα πως η απόσταση καβαλάρη χορδιέρας είναι μικρή με αποτέλεσμα να μην πατάει σωστά ο καβαλάρης και να πλαγιάζει.  Για αυτό και η χορδιέρα μπήκε περίπου δυο χιλιοστά πιο ψηλά από το καπάκι και πατάει η πατούρα της αντί στο καπάκι, σε ένα μικρό κοκαλάκι  και να μην έχει κενό.
Η ταστιέρα από βέγκε σε μορφή λόγχης. Στο σημείο αυτό μπήκε χωνευτή στο καπάκι και δυο φιλέτα καπλαμά μπήκαν διακοσμητικά. Το καράολο όπως είπαμε μονοκόματο με το μάνικο από οξιά. Χρησιμοποίησα πρώτη φορά  το συγκεριμένο τρόπο εφαρμογής των κλειδιών (όπως στην κλασσική) και δεν μου βγήκε πολύ σωστό (Η μπουργάνα ακουμπάει στο ξύλο πριν δέσει στο κλειδί. Την άλλη φορά ο σχεδιασμός θα είναι καλύτερος.  Καπλαμάς κελεμπέκι (1 χιλιοστό πάχος) μπήκε στην όψη καθώς και στο εσωτερικό μέρος των κλειδιών για λόφους εμφάνισης. Το τελείωμα του καράολου σε σχήμα λόγχης, ίδια με αυτή της ταστιέρας.
Τα λούστρα είναι τα κλασσικά που δουλεύω, σήλερ νίτρου και λούστρο μπάλας.
Συμπεράσματα: Δυστυχώς το όργανο είναι μουγγό. Δεν μιλάει. Απογοήτευση. Επίσης το μάνικο θέλει λίγο κατέβασμα μιας και είναι λίγο άβολο. Την στιγμή που γράφω έλεγα να το αφήσω όπως είναι για να το φέρω στην έκθεση  και μετά να το ξαναπιάσω για διόρθωμα αλλά με τρώει. Παίζει να τρίψω το καπάκι για να το ελαφρώσω, ίσως να πειράξω και τον καβαλάρη και να κατεβάσω το μάνικο αλλά σε αυτή την περίπτωση δεν θα προλάβω να λουστράρω και να αρματώσω για την έκθεση. Το πολύ πολύ να το φέρω αλουστάριστο. Μπορεί να του κάνω και κανά γιουφ. Το θέμα είναι να μιλήσει το σκασμένο. Βλέπουμε στη συνέχεια.
Δημήτρης Σ.

''Το όνειρο που σ’ έφερε μια μέρα ως εδώ, σήμερα καίγεται, σκουριάζει και σε διώχνει.
Μια σε κρατάει στη γη, μια σε ξερνάει στον ουρανό, το ίδιο όνειρο σε τρώει και σε γλιτώνει.''

sakkalis

  • Moderator
  • Hero Member
  • *****
  • Μηνύματα: 2.807
Απ: Μπαγλαμάς καρύδα
« Απάντηση #2 στις: Ιουνίου 19, 2015, 11:52:19 μμ »
Μερικές ακόμα φωτογραφίες και ένα πρώτο βίντεο πριν το τελικό σετάρισμα.


https://www.youtube.com/watch?v=aPQCIQIBE0Q&feature=youtu.be
Δημήτρης Σ.

''Το όνειρο που σ’ έφερε μια μέρα ως εδώ, σήμερα καίγεται, σκουριάζει και σε διώχνει.
Μια σε κρατάει στη γη, μια σε ξερνάει στον ουρανό, το ίδιο όνειρο σε τρώει και σε γλιτώνει.''

Popeye

  • Hero Member
  • *****
  • Μηνύματα: 1.562
  • Αγαπημένο ξύλο: Ρίκοκο-Βερίκοκο-αχλάδι και αμυγδαλιά στου Προφήτη Λιά τα στενά.
  • Αριθμός κατασκευών: -
  • Περιοχή: Αθήνα.
Απ: Μπαγλαμάς καρύδα
« Απάντηση #3 στις: Ιουνίου 20, 2015, 12:51:13 πμ »
Καλή προσπάθεια Σάκαλη.
Είμαι Βασιλιάς στα βράχια,
Στις δροσές και στα φεγγάρια.

ΖΑΡΚΑΔΑΣ ΚΩΣΤΑΣ

  • Hero Member
  • *****
  • Μηνύματα: 6.139
Απ: Μπαγλαμάς καρύδα
« Απάντηση #4 στις: Ιουνίου 21, 2015, 09:34:44 μμ »
Καλή προσπάθεια Σάκαλη.

ΝΙΚΟ ΓΙΑΤΙ ΔΕΝ ΜΑΣ ΗΡΘΕΣ ΣΗΜΕΡΑ?
Αφου μπορει αυτος, μπορω κι εγω...........................

Popeye

  • Hero Member
  • *****
  • Μηνύματα: 1.562
  • Αγαπημένο ξύλο: Ρίκοκο-Βερίκοκο-αχλάδι και αμυγδαλιά στου Προφήτη Λιά τα στενά.
  • Αριθμός κατασκευών: -
  • Περιοχή: Αθήνα.
Απ: Μπαγλαμάς καρύδα
« Απάντηση #5 στις: Ιουνίου 22, 2015, 12:29:57 πμ »
Για πρωσοπικούς λόγους Κώστα,ήμουνα να πούμαι στα κάτω μου,και επίσης δεν είχα και τίποτα να παρουσιάσω.χαίρομαι πάντως που όλοι οι φίλοι καλιτέχνες περάσατε καλά.και του Χρόνου λοιπόν με δημιουργίες και πάνω από όλα ΥΓΕΊΑ,και όλα τα άλλα γίνονται,μπράβο σε όλους σας.
Είμαι Βασιλιάς στα βράχια,
Στις δροσές και στα φεγγάρια.

Tags: