Κιθάρα ΟΟ (double O guitar)

[Stergios_lutherie]

Ο γάμος του μάνικου με τον τάκο του έγινε με κάθε επισημότητα. Η καταμέτρηση του συνολικού αριθμού των κομματιών του μάνικου έδειξε 15, χωρίς τους καπλαμάδες του καράολου (headstock) που προστέθηκαν αργότερα.

Παρεμπιπτόντως, την εποχή της ανέμελης «αφθονίας» των πόρων που δένανε τα σκυλιά με τα λουκάνικα, τα μανίκια κατασκευάζονταν (κυρίως) από τους μεγάλους της αγοράς χρησιμοποιώντας μονοκόμματο κομμάτι ξύλου που εύκολα διαμορφώνεται με αυτοματοποιημένες διαδικασίες και ελάχιστη ανθρώπινη επέμβαση. Το αποτέλεσμα; Φθηνότερο κόστος/μεγάλη σπατάλη ξύλου! Αλλά και ευαισθησία στη γωνία που σχηματίζει το καράολο στο ύψος του nut επειδή διακόπτονται οι βέννες του ξύλου λόγω ακριβώς της γωνίας. Για τις (ηλεκτρικές κυρίως) κιθάρες της Gibson κυκλοφορούσε το ανέκδοτο ότι δεν ωριμάζουν αν δεν σπάσουν τουλάχιστον μια φορά σ’ αυτό το σημείο 😊.

[Stergios_lutherie]

Η ένωση μάνικου-σκάφους προβλέπεται να γίνει με μπουλονόβιδες (6 χιλιοστών) που βιδώνουν σε βιδωτά ένθετα με πάσο  (threaded inserts), δηλαδή είναι μια ένωση bolt-on (περίπου όπως η ένωση που χρησιμοποιεί η Taylor και όχι η «παραδοσιακή» ένωση dovetail της Martin).

Λίγα σχόλια για τις δυο μεθόδους εδώ: https://www.dhaenensguitars.com/titel-post1. Ενδιαφέρον παρουσιάζει ότι η Martin είχε δοκιμάσει τη bolt-on ένωση κάπου πριν ένα αιώνα αλλά δεν τα κατάφερε όσο καλά θα ήθελε. Πολύ αργότερα, η Taylor βελτίωσε και υιοθέτησε  τη μέθοδο με μεγάλη επιτυχία.

Η bolt-on μέθοδος έχει και μια παραλλαγή (του Cumpiano) με κόντρα μεταλλικές καβίλιες αλλά το θέμα αυτό αν ανοίξει δεν τελειώνει εύκολα… Το κλείνω εδώ, αρκετά το πασάλειψα.

[ΖΑΡΚΑΔΑΣ ΚΩΣΤΑΣ]

Ασε τη Gibson........... δεν ξερει.Ευτυχως πηγε ο δικος μας ο Σταθοπουλος στην Αμερικη και τους εδειξε πως γινονται πολλα πραγματα.Καλη συνεχεια Στεργιο

[Stergios_lutherie]

Η κλίμακα (μήκος χορδής) που προβλέπανε τα σχέδια για το μοντέλο ΟΟ ήταν 632,4 χιλιοστά, ίδια με το ακόμα μικρότερο αδελφό-μοντέλο, το Ο.

Ανακάλυψα όμως ότι ένα καλούπι που ήδη έχω για τη χάραξη τάστων μπουζουκιού με κλίμακα 673,1 χιλιοστά (26,5 ίντσες) έρχεται πολύ κοντά αν παραλειφθεί το πρώτο τάστο. Η κλίμακα του οργάνου λοιπόν θα είναι τελικά 635 χιλιοστά, δηλαδή 2,6 χιλιοστά περισσότερο από ό,τι προβλέπει το σχέδιο.
Μου αρέσει να ονειρεύομαι ότι το αποτέλεσμα αυτής της μικρής επιμήκυνσης της κλίμακας θα είναι ένας ήχος ελάχιστα πιο σφριγηλός -και μη με ξυπνάτε παρακαλώ γιατί δε θα με βολέψει καθόλου!

Προβλέπεται επίσης βέργα ενίσχυσης (truss rod) διπλής ρύθμισης. Η ένωση στο 12ο τάστο σε συνδυασμό με τη σχετικά κοντή -για κιθάρα- κλίμακα οδήγησαν στην επιλογή του πιο κοντού truss rod που κατάφερα να βρω στην αγορά: 310 χιλιοστά.

[Stergios_lutherie]

Η πατούρα (lining) έγινε από ελαφρύ και αρωματικό Ισπανικό κέδρο (cedrela odorata). Η κόλληση έγινε υπό ανορθόδοξη γωνία που όμως επιτρέπει την επιθεώρηση της κόλλησης και από τις δυο πλευρές.

[Stergios_lutherie]

Κάποτε συμβαίνει να σχίζονται τα πλαϊνά της κιθάρας κατά μήκος, είτε λόγω ξηρού καιρού είτε λόγω ατυχήματος. Συνηθίζεται λοιπόν να τοποθετούνται κάθετα κάποιες ξύλινες ενισχύσεις. Τα σχέδια που έχω προβλέπανε κομμάτια με διατομή που μου φάνηκε υπερβολική για τη δουλειά.
Έβαλα τελικά καπλαμάδες από παλίσανδρο που κολλήθηκαν με ζωική κόλλα (hide glue). Eκτιμώ ότι έτσι καλύπτεται αυτό το ρίσκο χωρίς να αλλοιώνεται το εσωτερικό του οργάνου.

[Stergios_lutherie]

Και μια (κάπως ακροβατική) αναμονή πειθαναγκασμού στο καλαπόδι μέχρι να τελειώσει το καμάρωμα του καπακιού.

Παρατηρήστε ότι το καλούπι δεν είναι πια διαιρούμενο. Έχει κολλήσει σε ενα κομμάτι με εποξικη όλλα.

Συνεχίζεται…

[ΚαΠα]

Πολύ ωραία Στέργιε! Παρακολουθούμε όλοι με ένταση και ενδιαφέρον!

Και μια (κάπως ακροβατική) αναμονή πειθαναγκασμού στο καλαπόδι μέχρι να τελειώσει το καμάρωμα του καπακιού.

Παρατηρήστε ότι το καλούπι δεν είναι πια διαιρούμενο. Έχει κολλήσει σε ενα κομμάτι με εποξικη όλλα.

Συνεχίζεται…

Το θέμα είναι τι γίνεται αν μαγκώσει το σκάφος στο καλούπι λόγω εντατήρων κτλ. Έχει ένα (μικρό) ρίσκο.

[ΚαΠα]

Κάποτε συμβαίνει να σχίζονται τα πλαϊνά της κιθάρας κατά μήκος, είτε λόγω ξηρού καιρού είτε λόγω ατυχήματος. Συνηθίζεται λοιπόν να τοποθετούνται κάθετα κάποιες ξύλινες ενισχύσεις. Τα σχέδια που έχω προβλέπανε κομμάτια με διατομή που μου φάνηκε υπερβολική για τη δουλειά.
Έβαλα τελικά καπλαμάδες από παλίσανδρο που κολλήθηκαν με ζωική κόλλα (hide glue). Eκτιμώ ότι έτσι καλύπτεται αυτό το ρίσκο χωρίς να αλλοιώνεται το εσωτερικό του οργάνου.

Εγώ κάποιες φορές χρησιμοποίησα τις πάνινες ταινίες που βάζουμε κάθετα στις ντούγες στο μπουζούκι (νομίζω τις λένε έξτρα φορ στα μαγαζιά μοδιστρικής)

[john 2004]

Κάποτε συμβαίνει να σχίζονται τα πλαϊνά της κιθάρας κατά μήκος, είτε λόγω ξηρού καιρού είτε λόγω ατυχήματος. Συνηθίζεται λοιπόν να τοποθετούνται κάθετα κάποιες ξύλινες ενισχύσεις. Τα σχέδια που έχω προβλέπανε κομμάτια με διατομή που μου φάνηκε υπερβολική για τη δουλειά.

Στέργιε θα μου επιτρέψεις να πω πως οι κάθετες ξύλινες ενισχύσεις δεν μπαίνουν για να μην σχιστουν τα πλαϊνά, αλλά για να γίνουν άκαμπτα τα πλαϊνά.   Ώστε να μην συμμετέχουν στη δόνηση του οργάνου, και να δίνουν την δυνατότητα κουρδίσματος της πλάτης σε σχέση με το καπάκι, και όχι του σκάφους σε σχέση με το καπάκι.

[Stergios_lutherie]

Γιάννη πολύ καλά κάνεις και σχολιάζεις, φαντάζομαι θα έχεις τους λόγους σου. Οι κάθετες ενισχύσεις στα πλαϊνά είναι ένα θέμα που απ’ ό,τι φαίνεται επιδέχεται ερμηνείες και βέβαια τις ανάλογες κατασκευαστικές προσεγγίσεις.

Εκτός από τον Παναγιώτη (πιο πάνω), ο Greg Nelson για παράδειγμα χρησιμοποιεί υφασμάτινες ενισχύσεις εδώ: https://www.youtube.com/watch?v=YdYkeGXQ9uI&ab_channel=NelsonsGuitars (στο 0:58) Παρακάτω στο ίδιο βίντεο περιγράφει και τον τρόπο που μπορούν να μπουν ξύλινες ενισχύσεις.

Παραθέτω επίσης μια συζήτηση του 2008 στο εγκυρότατο Acoustic Guitar Forum με θέμα: Guitar Build Side Reinforcement https://www.acousticguitarforum.com/forums/showthread.php?t=129835

Και μια άλλη του 2017 στο ίδιο φόρουμ με θέμα: Side reinforcement tape question https://www.acousticguitarforum.com/forums/showthread.php?t=466018.

Η γκάμα των προσεγγίσεων είναι tutti-frutti . Από καθόλου ενισχύσεις μέχρι πολυεστερική κορδέλα, μουσελίνα, ξύλο, διάφορες ταινίες… και δεν τα διάβασα όλα. (Κάπου ανάμεσα σ’ όλες αυτές τις λύσεις βόσκει και η δική μου. Καθόλου επαναστατική, απλώς άλλη μια λύση)

Ίδια προσέγγιση και στο classicalguitardelcamp https://www.classicalguitardelcamp.com/viewtopic.php?t=39995#:~:text=The%20primary%20reason%20is%20for,nothing%20in%20the%20lower%20bout.

Παρόμοια και στο ΜΙΜF (The Musical Instrument Makers Forum) http://www.mimf.com/phpbb/viewtopic.php?t=3988

Πουθενά στα παραπάνω (ή αλλού) δεν είδα μέχρι τώρα κάποια αναφορά για συμμετοχή αυτών των πλαϊνών ενισχύσεων στη δόνηση του οργάνου, κούρδισμα της πλάτης ή κάτι σχετικό. Όλες οι λύσεις προσπαθούν απλώς να προφυλάξουν τα πλαινά από το να σχιστουν κατά μήκος. Μάλιστα έχω διαβάσει επανειλημμένα ότι τα πλαϊνά της κιθάρας είναι ακουστικά αδρανή κι αν επιμένεις θα ψάξω να βρω τις σχετικές αναφορές.

Μαντεύω όμως ότι θα έχεις κάποια επιχειρήματα ή κάποια άλλη σου εμπειρία που ίσως θα ήθελες να μοιραστείς μαζί μας. Ευχαρίστως να την ακούσουμε.

[songless_bird]

Δεν ξέρω αν έχει να κάνει με την ακουστικότητα αλλά το σίγουρο είναι ότι έχει να κάνει με την ακαμψία των πλαινων και οχι τόσο με το ενδεχόμενο να σχιστουν. Είναι πολύ δύσκολο να ανοίξει πλαϊνό χωρίς να έχει από πριν πρόβλημα το ξυλο .
Εδώ μερικά παραδείγματα που δεν έχουν να κάνουν με τον φόβο σκισιματος . Γιατί 7-8 ανά πλευρα κάνουν δουλειά για τυχόν σκισιμο, και όχι 30 όπως εδώ.


Η εναλλακτική είναι τα laminate πλαϊνά.

[Γρηγόρης Μαυρακης]

Νομίζω ότι είναι πιο ελαφρύς αυτός ο τρόπος..

[Stergios_lutherie]

Το θέμα είναι τι γίνεται αν μαγκώσει το σκάφος στο καλούπι λόγω εντατήρων κτλ. Έχει ένα (μικρό) ρίσκο.

Παναγιώτη, αυτό το ρίσκο που αναφέρεις με φόβισε και μένα και έκανα με κόπο το καλούπι διαιρούμενο. Αλλά όταν ήρθε η ώρα να κολλήσω τους τάκους του σκάφους αγανάκτησα με τις μανούβρες που χρειαζότανε γιατί ενοχλούσανε τα κλιπάκια κι έτσι το ξανακόλλησα. Σε δουλειά να βρισκόμαστε…

..........................................
Το καμάρωμα του καπακιού συνεχίστηκε με τη μπριτζπλειτ (bridge plate).

Θέλοντας μάλιστα να ενισχύσω την περιοχή που θα γίνουν οι τρύπες και θα πατάνε οι απολήξεις των χορδών, «υπολόγισα» τη θέση αυτών των απολήξεων και πέρασα μια επίστρωση εποξικής ρητίνης. Κομψό ε; Αστόχησα όμως στον υπολογισμό (α ρε Ζαρκ, πόσο συχνά θυμάμαι το τσιτάτο σου ότι η μ@.@κία πάντα καραδοκεί!). Και βάλθηκα να διορθώνω όταν το κατάλαβα αρκετά αργότερα, μουρμουρίζοντας τις πρέπουσες για την περίσταση γαλλικούρες  .

[Stergios_lutherie]

Το καμάρωμα ωστόσο συνεχίστηκε με αισιοδοξία…

Στην ένωση του x-brace κολλήθηκε μια λωριδίτσα από ενισχυμένη υφασμάτινη κορδέλα (αυτή που ο Παναγιώτης εισηγείται σαν έξτρα-φορ).

Υπολογίστηκαν επίσης (σωστά αυτή τη φορά όπως φαίνεται) οι τρύπες στα καμάρια για να περνάει το κλειδάκι Άλλεν και να φιλάει στο κεφάλι του truss rod.