Μέθοδος κατασκευής σκάφους με πολλές ντούγιες .
Αγαπητοί μου φίλοι όσοι ενδιαφέρεστε για την κατασκευή μπουζουκιού με πολλές ντούγιες
Αποφάσισα να εξηγήσω τον τρόπο κατασκευής των δικών μου μπουζουκιών μετά από ενθάρρυνση ή και παρότρυνση του φίλου Νίκου Νικολάου Δεν έχω συζητήσει αυτά που θα γράψω με κανένα στο παρελθόν Πολλές φορές όμως μια καλή ιδέα μπορεί να πάει χαμένη στο χρόνο εάν δεν συζητηθεί και είναι και πολύ απλή για να την σκεφτεί κάποιος .Για μένα η μέθοδος δούλεψε και το βρίσκω σχετικά εύκολο και γρήγορο να φτιάξω σκάφος με πολλές ντούγιες. Αυτά που θα αναφέρω πιστεύω θα βοηθήσουν πολλούς στην κατασκευή σκάφους
Όταν έφτιαξα το πρώτο μου μπουζούκι πριν 13 χρόνια δεν γνώριζα ότι οι δούγες των περισσότερων μπουζουκιών ήταν χαραγμένες !! Γιαυτό έκατσα και σκέφτηκα πώς να φτιάξω 63 δούγες και να τις κολλήσω μία μια .Εκείνο το μπουζούκι που φτιάχτηκε με υλικά που είχα για κιθάρα και το χάρισα στον δάσκαλο του γιου μου Σπαρτιατικό στην κατασκευή αλλά ο ήχος του εντυπωσιάζει τους φίλους εδώ Σχεδόν τα πάντα είναι ξύλινα και χειροποίητα Είχε 63 δούγες Αργότερα θα το ανεβάσω ίσως και με ήχο.
Για να μπορέσει κάποιος να χρησιμοποιήσει αυτή την μέθοδο θα πρέπει να κατασκευάσει ένα καλούπι συμπαγές .Εγώ το κατασκεύασα από MDF και πρόσθεσα πάστα αυτοκινήτου ( Body filler) για να γεμίσω τυχόν ατέλειες .Το τελείωσα με επάλειψη εποξικό ( Αυτό που χρησιμοποιούν σε σκάφη θαλάσσης και είναι αναλογία 2 μέρη εποξικό και 1 μέρος καταλύτης Έτσι γίνεται πολύ γυαλιστερό και ακόμη και η ψαρόκολλα ΣΧΕΔΌΝ δεν κολλά επάνω του( ¨όπως γνωρίζετε λίγο υγρό πιάτων ή κερί δουλεύει καλά) Τον ντάκο τον βιδώνω πάνω στο καλούπι που είναι κούφιο από κάτω για να μπορούν με σφιγκτήρες να κολληθούν πλαινάρια ,παραπέτια και κολάντζα
Μετά μαρκάρω ή σημαδεύω με ανεξίτηλο μαρκαδόρο γύρο γύρο την θέση που θα κάτσουν τα πλαινάρια ( την γραμμή προς τις ντούγιες την κάνω απόλυτα ευθεία ) Ύστερα μετρω από την πάνω γραμμή από πλαινάρι σε πλαινάρι στο πλατύτερο σημείο και βρίσκεις ας πούμε 34 εκ και μετά διαιρείς δια του αριθμού των δούγων ας πούμε 50 οπότε 34 : 50 ) = 6,8 Αυτό είναι το πλάτος της δούγας μαζί με το φιλέττο σφενδάμνου (πάχους 0,4 mm τα δικά μου ). Δηλαδή μια δούγα πρέπει να γίνει
6,2 mm +0.4 mm φιλέτο σφενδάμνου + ψαρόκολλα ( η ψαρόκολλα που όπως γνωρίζετε έχει όγκο και διoγκώνει το ξύλο ) Διαιρείς λοιπόν και μετράς μεταφέροντας το πλάτος και τον αριθμό των δούγων στο καλούπι με τον μαρκαδόρο και τελιτσες
Μετά κάνεις μερικές μετρήσεις από γραμμή σε γραμμή πλαιναριού (τρείς τέσσερις προς τη κολάντζα ( όπου χρησιμοποίησα και διαβήτη) και 2 - 3 προς τον μπροστινό ντάκο και στο τέλος του μπροστινού τάκου, εκεί που ενώνεται το μάνικο που το ημικύκλιο είναι μόνο 4 – 4,5 εκ Αν διαιρεθεί το 4 : 50 = 0.8 τότε η δούγα στο τέλος του τάκου ΜΑΖΊ ΜΕ ΤΟ ΦΙΛΕΤΟ θα είναι μόνο 0,8 χιλ ! Και εκεί είναι το πρόβλημα των περισσότερων που επιχείρησαν αυτή την κατασκευή.
Εννοείται ότι έχεις σημαδεύσει με τελίτσες ( μετρώ με ρούχινο μέτρο ράφτρας) τις προηγούμενες μετρήσεις σου και ενώνεις τις τελίτσες με γραμμές με μία ευλύγιστη ρίγα. Σε κάποιο στάδιο θα ανεβάσω στο φόρουμ φωτογραφίες του καλουπιού μου με τον τάκο ΒΙΔΩΜΈΝΟ ΠΆΝΩ στο καλούπι .και μαρκαρισμένο ( ριγαρισμένο)
Τώρα το σημαντικότερο
Η κατασκευή των δούγων ¨Ένας πελεκάνος μου σκίζει στον τροχό φέτες το ξύλο στο πάχος των ντουγων που στην δική μου περίπτωση είναι παλίσανδρος 2,3 χιλ και τελικό στόχο πάχους σκάφους 1,7 - 1,8 χιλ ,και πλάτος όσο είναι το ξύλο που έχω( ας πούμε 6 - 10 εκ.) Μπορεί για καρυδιά να γίνουν πάχους 2,5 χιλ ή και περισσότερο
Τις φέτες αυτές τις κολλώ την μια απάνω στην άλλη, δηλαδή τις κάνω sandwich
Το σημαντικό είναι ότι η κόλληση γίνεται με αραιή ψαρόκολλα κολλιέται με ένα πινέλο ας πούμε 1 - 2 εκ πάχους και με μία γραμμή κόλλας κάθε 6-8 εκ μήκους του ξύλου Δηλαδή δεν κολλιέται ολόκληρη η επιφάνεια του ξύλου αλλά διακεκομμένα Όταν στεγνώσει κόβεται κάθετα σε λουρίδες του πλάτους των δούγων που θέλω να κατασκευάσω( για 50 ντούγες 6,2 χιλ.) Δηλαδή κάθε λουρίδα έχει όσες δούγες θέλω.( ας πούμε 10 κολλημένες την μια απάνω στην άλλη σαν σάντουιτς. Μετά με ένα μολύβι μαρκάρω με το χέρι (χωρίς ρίγα) κατά μήκος το κέντρο τους και από τις δύο πλευρές για να είμαι συμμετρικός στο ξύσιμο τους Αυτή η δουλειά έως τώρα θα πάρει έως 1- 2 ώρες και ίσως μπορεί να χρησιμοποιηθεί και για πολύ πιο λίγες και πλατιές δούγες. ας πούμε τις 6 κεντρικές σε σάντουιτς που μετά την διαμόρφωση τους συνολικά , μπορεί να τοποθετηθούν τρείς αριστερά και τρείς δεξιά της δουγομάνας αντιστρέφοντας τες και αργότερα ανά 2 - 3 τις υπόλοιπες δεξιιά και αριστερά Δεν έχω δοκιμάσει αλλά πιστεύω ότι πιθανά γίνεται Εγώ για τις πιο λεπτές έχω στο καλούπι απλά μία κεντρική γραμμή και όχι δουγομάνα Μετά έχω κόψει σε καπλαμά ή λεπτό πλαστικό αντίγραφο των δούγων που ζωγράφισα στο καλούπι το όποιο μπορείς μετά με μολύβι να μεταφέρεις στις κολλημένες δούγες και από τις 2 επιφάνειες Δεν χρειάζεται καμία ακρίβεια .Για να καταλάβετε εγώ δεν το χρησιμοποιώ και απλά έχω το καλούπι δίπλα και ένα περίπου ελέγχω την λέπτυνση των δουγων .Η ομορφιά της μεθόδου είναι ότι οι δουγες επειδή είναι λεπτές λυγίζουν προς όλες τις κατευθύνσεις( όπως δεξιά και αριστερά) εφαρμόζουν καλύτερα και χρειάζεται μόνο να διορθώνεις πότε πότε μια δουγα ούτως ώστε η επόμενη να ταιριάζει με τις γραμμές στο σκάφος. Τις λεπταίνω με ένα Μακίτα περιστρεφόμενο γυαλόχαρτο (60 -80 αρη για να ξεμπερδεύω γρήγορα και για να μην παράγει πολλή θερμότητα και μου τις ξεκολλήσει.) Είναι αδύνατο να τις λεπτύνει κανείς με πλάνια ή ροκάνι .γιατί θα σπάζουν στο τέλος που είναι πολύ λεπτές.
Mπορεί στη άκρη να τις κάνω λεπτές σα βελόνες και μετά για να είναι ομαλή η καμπυλότητα τους τις τελειώνω με ένα ατέρμονο γυαλόχαρτο τριβείο ‘Belt sander’ βαλμένο στη μέγγενη ανάποδα (Με το γυαλόχαρτο προς τα επάνω )Δηλαδή πολύ γρήγορα τις έχω σε δέσμες των ας πούμε 10 - 20 δουγων σχηματισμένες .και κανένα εκατοστό πιο μακριές από το μήκος που πρέπει για καλύτερη εφαρμογή ή τυχόν σπασίματα
Μετά τις πετάς στο νερό για 5 - 10 λεπτά και με μια λεπίδα ( cutter) σιγά σιγά τις διαχωρίζεις αρχίζοντας από τα διάκενα ( εκεί δηλαδή που δεν υπάρχει κόλλα)
Και έχεις όσες δούγες θέλεις σχηματισμένες. Με μια λεπίδα ξύνεις την μαλακή κόλλα
Και έτσι όπως είναι βρεγμένες τις λυγίζεις στο σχήμα του καλουπιού. Εγώ τις λυγίζω και τρείς ή και τέσσερεις μαζί ( ένα περίπου και δεν χρειάζεται καμία ακρίβεια στο σχήμα )Αν είναι ανάγκη λυγίζουν και δεξιά ή και αριστερά παρόλο που δεν είναι απαραίτητο διότι λόγω του μικρού πλάτους και πάχους κατά την κόλληση πάνε όπου θέλεις Είναι εκπληκτικό πόσο γρήγορα γίνονται και άμα κολληθούν πόσο γερό γίνεται το σκάφος Όσο καλός και ακριβής και να είσαι θα έχεις δέσμες δουγων λίγο ποιο στενές και λίγο ποιο πλατιές Όπως προχωρείς στην κόλληση των δούγων άμα δεις ότι πας να ξεφύγεις από της γραμμές κολλάς μια δύο ελαφρά πιο πλατιές ή πιο λεπτές ( 0,5-1 χιλ) και έχεις διορθώσει τυχόν ατέλειες που δε είναι και ορατές εκτός αν ένας είναι ψείρας Η ομορφιά της κατασκευής είναι ότι έχεις ένα σκάφος απόλυτα συμμετρικό όπως το καλούπι σου με τέλεια καμπυλότητα χωρίς να χρειάζεται σημαντικό ξύσιμο στο τέλος ( ελάχιστο από έξω) και μόνο με μία ημικυκλική ξύστρα από μέσα. Τα σκάφη μου είναι 1,7 χιλ ( 1,5 χιλ πάχος το πιο πρόσφατο )και έχουν resonance(κούρδισμα) γύρο στο Μι (παλισανδρος )
Τα φιλέτα σφένδαμνου (Maple)0,4 χιλ τα κόβω με λεπίδα ( cutter) 2.5 χιλ πλάτος με μία ρίγα και βρέχοντας τα ελαφρά τα λυγίζω πολύ γρήγορα με ένα σίδερο σιδερώματος πάνω σε ένα πλατύ ξύλο στο οποίο έχω ζωγραφίσει το σχήμα που θέλω δηλ. το προφίλ του μπουζουκιού. Και πάλιν επαναλαμβάνω καμία ακρίβεια δεν χρειάζεται και αυτά πάνε όπου τα σπρώξεις.κατά την κόλληση Εάν κατασκευαστεί μπουζούκι με περισσότερες από 50 δούγες θα πρέπει το φιλέτο σφένδαμνου μετά το λύγισμα να λεπτύνει βαθμιαία προς την μεριά του ντάκου¨καμιά φορά και μέχρι 0,2 χιλ Και αυτό το κάνω ξύνοντας με μια λεπίδα
Θα συνεχίσω αργότερα με περισσότερες λεπτομερτες για την κατασκευή του σκάφους και την υπόλοιπη δική μου κατασκευή του μπουζουκιού και θα χαρώ να απαντήσω σε απόψεις και σχόλια.
Επίσης θα προσπαθήσω να βγάλω ένα βίντεο την όλη διαδικασία.
